 |
| Sơ cứu nhanh khi bị thương |
1. Trầy xước da
Xây xước da do ngã xe hoặc trong sinh hoạt hằng ngày là tai nạn thường gặp nhất. Hãy nhớ cách sơ cứu tai nạn này như sau:
- Làm sạch vết thương bằng nước sạch hoặc dung dịch nước muối loãng. Tuyệt đối không được dùng oxi già hay cồn để rửa. Không được chà xát lên vết thương.
- Với vết trầy xước da trung bình: Hàng ngày rửa vết thương bằng nước muối loãng 2 lần, tới khi vết thương khỏi hẳn.
- Với vết trầy xước trên da nặng: Ngoài việc rửa vết thương mỗi ngày, cần bôi thêm thuốc mỡ có kháng sinh. Ngoài ra nên uống thuốc kháng sinh để tránh nhiễm trùng. Trong trường hợp này, chắc chắn bạn phải đến gặp bác sĩ.
Vết trầy xước thông thường không gây nguy hiểm. Tuy nhiên bệnh nhân khi bị vết thương dạng trầy xước vẫn nên kiêng những thực phẩm có khả năng để lại sẹo
2. Trật khớp
Nguyên nhân do bị chấn thương, bị đánh hoặc trượt ngã khi lao động, đang chơi thể thao. Lúc này khớp bị trật sai lệch vị trí có thể gây đau đột ngột dữ dội. Cách sơ cứu như sau:- Không di chuyển để tránh lực tác động, không nắn hoặc cố cử động khớp bị trật. Điều này có thể gây tổn thương khớp và cơ, dây chằng, các mạch máu và dây thần kinh.
- Cố định khớp: Nếu trật khớp vùng tay, khuỷu tay có thể cố định bằng cách cột tay vào thân người, dùng thân cố định nâng đỡ cho tay. Nếu trật khớp ở chân thì có thể cột hai chân lại với nhau, dùng chân lành làm nẹp cố định cho chân bị trật khớp.
- Chườm lạnh lên vùng khớp bị thương để tránh và giảm sưng phù. Có thể dùng đá lạnh chườm trực tiếp lên da hoặc cho đá vào miếng vải để chườm. Không nên chườm nóng, đắp muối, bóp thuốc rượu hay mật gấu vì có thể làm tình trạng xấu đi.
3. Bong gân
- Đây là loại tổn thương dây chằng, do sự kéo giãn quá mức gây ra. Dây chằng có thể bị rách hoặc có thể đứt lìa hoàn toàn. Do đó bệnh nhân cần dược sơ cứu nhanh.
- Kê hoặc nâng cao nhẹ nhàng nơi bị tổn thương để ngăn ngừa hoặc hạn chế sưng.
- Chườm nước đá hoặc nước lạnh lên khớp bị đau, làm lạnh vùng bong gân trong 10 – 15 phút. Cách này sẽ làm bớt đau và giảm sưng.
- Dùng băng cuộn hay vải, băng thun băng ép khớp bị bong gân lại để giảm đau, giảm sưng và nâng đỡ chỗ bị tổn thương. Băng ép vùng bị thương bằng băng chun, băng cuốn hoặc băng ống làm từ sợi chun hoặc neopren là tốt nhất.
Bảo vệ để chi bị thương không bị tổn thương nặng hơn bằng cách không sử dụng khớp. Bạn có thể làm được điều này bằng cách sử dụng bất kì thứ gì từ nẹp cho đến nạng.
3. Bỏng lửa
Bỏng là một tai nạn nặng nề nhất, chỉ đứng sau cái chết mà nạn nhân là người trực tiếp phải gánh chịu. Để hạn chế những tổn thương nghiêm trọng do bỏng gây ra thì việc sơ cứu ban đầu là vô cùng quan trọng.
- Dùng nước hoặc cát, áo khoác, chăn hoặc vải bọc kín,… để dập tắt lửa cháy.
- Xé bỏ phần áo quần đang cháy âm ỉ.
- Nhanh chóng để vùng bị bỏng ngâm vào chậu nước nguội sạch hoặc đưa vùng bỏng vào dưới vòi nước và xả nước cho vòi chảy nhẹ nhàng trong khoảng 15-20 phút, giúp giảm đau rát, sưng phù, giảm độ sâu của vết bỏng và làm sạch vùng bị bỏng tránh các viêm nhiễm.
- Dùng gạc vô khuẩn hoặc miếng vải sạch băng vùng bị bỏng lại, tránh bụi bẩn vào vết bỏng, gây nhiễm trùng.
- Xem xét mức độ bỏng, nếu nặng phải đưa bệnh nhân đi cấp cứu.
5. Hóa chất bắn vào mắt
Nếu hóa chất bắn vào mắt, ngay lập tức làm các bước sau:
- Cho nước chảy qua mắt. Sử dụng nước sạch, nước máy ấm ít nhất 20 phút, và sử dụng nhanh nhất phương pháp tiếp cận này.
- Dùng nước ấm nhẹ nhàng chảy từ trên trán vùng trên mắt, hoặc nếu cả hai mắt bị ảnh hưởng – cho chảy rực tiếp trên sống mũi. Giữ mắt mở hoặc mắt tự mở trong quá trình rửa mắt.
- Đặt đầu và nghiêng sang một bên. Sau khi đặt đầu nghiêng, mở mắt dưới vòi nước chảy nhẹ nhàng.
- Rửa tay với xà phòng và nước. Rửa tay kỹ để đảm bảo không có hóa chất hoặc xà phòng. Mục tiêu đầu tiên là để lấy các hóa chất ra khỏi mắt, nhưng sau đó cần phải loại bỏ các hóa chất từ tay.
Lưu ý:
- Trong trường hợp trẻ nhỏ có thể làm tốt nhất khi cho trẻ nằm xuống trong bồn tắm hơn là đổ nước trên trán xuống mắt bị ảnh hưởng, hoặc trên sống của mũi cho cả hai mắt.
- Loại bỏ kính áp tròng. Nếu khi rửa mắt, kính không đi ra theo, hãy lấy nó ra ngoài.
- Đừng chà mắt – có thể gây hư hại thêm.
- Đừng để bất cứ thứ gì ngoại trừ nước sạch hoặc nước muối 0,9% vào mắt, và không sử dụng thuốc nhỏ mắt ngoại trừ khi nhân viên cấp cứu cho biết làm như vậy.
Tất cả các tai nạn trên sau khi được sơ cứu nhanh, bệnh nhân cần đến khám tại các cơ sở y tế gần nhất, để các bác sĩ cho lời khuyên và chữa trị kịp thời.
Theo: Kenhso5 | Trần Phong